ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1986
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

SLUČAJ ŽANKO, privatno izdanje Beograd 1986, str. 620.

Miloš Žanko; Zbornik; Dokumenti; članci; razgovori.

Očuvanost 4.

dr Miloš Žanko (Split, 1915 — Beograd, 24. januar 2000) bio je hrvatski i jugoslavenski komunistički političar, poznat kao zagovornik unitarističkih stavova u Drugoj Jugoslaviji i suprotstavljanju MASPOK-u.
Biografija

Rođen je 1915. godine u Splitu. Završio je Pravni fakultet na Zagrebačkom univerzitetu.

Kao student pristupio je studentskom revolucionarnom pokretu i 1934. godine postao član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ). U članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) primljen je 1941. godine.

U Narodnooslobodilačkom ratu učestvovao je od 1941. godine i nalazio se na raznim vojnim i političkim dužnostima. Bio je većnik Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ) i Zemaljskog antifašističkog veća narodnog oslobođenja Hrvatske (ZAVNOH).

Posle oslobođenja Jugoslavije, 1945. godine bio je pomoćnik ministra za Hrvatsku u Privremenoj vladi DFJ dr Pavla Gregorića. Potom je obavljao funkcije u republičkim organima Narodne Republike Hrvatske:

poslanik u Narodnom saboru NR Hrvatske
glavni sekretar Vlade NR Hrvatske
ministar za nauku i kulturu u Vladi NR Hrvatske
član Izvršnog veća NR Hrvatske
potpredsednik Izvršnog veća NR Hrvatske
potpredsednik Sabora NR Hravstke

Godine 1967. je prešao da obavlja funkcije u federalnim organima Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije:

poslanik Saveznog veća Savezne skupštine, od 1967. do 1969. godine
poslanik Veća naroda Savezne skupštine, od 1969. do 1970. godine
potpredsednik Savezne skupštine, od 1967. do 1970. godine

Bio je član Centralnog komiteta Saveza komunista Hrvatske, a na Devetom kongresu Saveza komunista Jugoslavije, 1969. godine izabran je za člana Stalnog dela Konferencije SKJ. Pored političkog bavio se i publicističkim radom. Objavio je niz članaka i rasprava o pitanjima iz društvene i političke problematike Jugoslavije.

Veliku pažnju javnosti, marta 1967. godine, privukli su njegovi članci u listu „Vjesnik“, gde je javno kritikovao objavljivanje „Deklaracije o položaju i nazivu hrvatskog književnog jezika“, iza koje su stajali Matica hrvatska, Društvo knjiženika Hrvatske i još neke kulturne i naučne ustanove. Tada je došao u sukob sa rukovostvom SK Hrvatske, na čijem su čelu bili Savka Dabčević-Kučar i Miko Tripalo, ali je intervencijom Josipa Broza Tita i rukovodstvo SKH osudilo objavljivanje Deklaracije.

Krajem 1969. godine, u svojim člancima u listu „Borba“ kritikovao je jačanje nacionalizma u Hrvatskoj i MASPOK, kao i rukovodstvo SKH koje se ne vodi borbu protiv nacionalista. Tada je ponovo došao u sukob sa rukovodstvom SKH, koje ga je na Desetoj plenarnoj sednici CK SKH, održanoj januara 1970. godine smenilo sa svih političkih i državnih funkcija zbog „stavova o međunacionalnim odnosima i ulozi federacije, koji su u suprotnosti sa politikom SK Hrvatske“. Tada se povukao iz političkog života i prešao da živi u Beograd, gde je i umro 24. januara 2000. godine.

Godine 1986. Savez udurženja boraca Narodnooslobodilačkog rata Hrvatske mu je dodelio Plaketu za „učvršćivanje bratstava i jedinstva naših naroda“.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja.